Ảnh minh họa

Tầm soát, chẩn đoán, điều trị trước sinh và sơ sinh để phát hiện, can thiệp và điều trị sớm các bệnh, tật, các rối loạn chuyển hóa, di truyền ngay trong giai đoạn bào thai và sơ sinh. Các bệnh tật di truyền, dị tật bẩm sinh rất khó điều trị, việc điều trị, khắc phục phụ thuộc rất nhiều vào thời điểm tác động, nếu phát hiện sớm, xử lý sớm thì hậu quả ít, hiệu quả điều trị cao, giúp cho trẻ sinh ra phát triển bình thường hoặc tránh được những hậu quả nặng nề về thể chất và trí tuệ, giảm thiểu số người tàn tật, thiểu năng trí tuệ trong cộng đồng, góp phần nâng cao chất lượng dân số.
Mục tiêu của Kế hoạch là phổ cập dịch vụ tư vấn, khám sức khỏe trước khi kết hôn; tầm soát, chẩn đoán, điều trị một số bệnh tật trước sinh và sơ sinh nhằm nâng cao chất lượng dân số góp phần thực hiện thành công Kế hoạch hành động giai đoạn 2020 - 2025 của tỉnh Gia Lai thực hiện thành công Chiến lược Dân số Việt Nam đến năm 2030.
Về chỉ tiêu cụ thể đến từ năm 2023 đến năm 2030: 100% cán bộ trực tiếp thực hiện kỹ thuật lấy mẫu máu gót chân được tập huấn và tập huấn lại kỹ thuật lấy mẫu máu gót chân; 100% cán bộ huyện, xã tham gia Chương trình được tập huấn kiến thức, kỹ năng truyền thông về chẩn đoán trước sinh và sàng lọc sơ sinh; 80% các bà mẹ mang thai tại địa bàn triển khai Đề án được tuyên truyền, tư vấn về lợi ích của việc chẩn đoán trước sinh và sàng lọc sơ sinh; 40% phụ nữ mang thai được sàng lọc trước sinh theo đúng quy trình và được tầm soát ít nhất 4 loại bệnh tật bẩm sinh phổ biến nhất;  40% trẻ sơ sinh được sàng lọc sơ sinh thông qua lấy mẫu máu gót chân và được tầm soát ít nhất 5 bệnh tật bẩm sinh phổ biến nhất; Tỷ lệ cặp nam, nữ thanh niên được tư vấn, khám sức khỏe trước khi kết hôn đạt 40% năm 2025, đạt 60% đến năm 2030, giảm bình quân 2%-3%/năm số cặp tảo hôn và số cặp kết hôn cận huyết thống; Đến năm 2025, phấn đấu ngăn chặn, hạn chế tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong vùng dân tộc thiểu số
Đối tượng thụ hưởng của Chương trình là vị thành niên; nam, nữ trong độ tuổi sinh đẻ; phụ nữ mang thai và trẻ sơ sinh.
Để Chương trình đạt được các mục tiên đề ra đến năm 2030, Kế hoạch đề ra các nhiệm vụ, giải pháp thực hiện cụ thể: Hoàn thiện cơ chế chính sách, quy trình, tiêu chuẩn kỹ thuật; đẩy mạnh thực hiện xã hội hóa cung ứng dịch vụ tư vấn, khám sức khỏe trước khi kết hôn; sàng lọc, chẩn đoán, điều trị một số bệnh tật trước sinh và sơ sinh; các đơn vị y tế triển khai cung cấp các dịch vụ phổ biến về tư vấn, khám sức khỏe trước khi kết hôn; sàng lọc, chẩn đoán, điều trị một số bệnh tật trước sinh và sơ sinh, thực hiện mở rộng cung cấp các danh mục kỹ thuật thuộc danh mục các bệnh tật ngoài gói dịch vụ phổ biến phù hợp với trình độ phát triển khoa học công nghệ và chuyên môn kỹ thuật của đơn vị theo hướng dẫn của Bộ Y tế… Cung cấp thông tin về các hoạt động của Chương trình tới cấp ủy, chính quyền các cấp thông qua các hình thức truyền thông phù hợp, lồng ghép với các hoạt động của chương trình, đề án, nhiệm vụ liên quan; tăng cường công tác phối hợp với các ban, ngành, đoàn thể, tuyên truyền, vận động các tổ chức, người có uy tín trong cộng đồng và người dân ủng hộ, tham gia thực hiện Chương trình; quan tâm truyền thông lồng ghép trong các hội nghị của ban, ngành, đoàn thể liên quan trực tiếp đến đối tượng thụ hưởng theo Kế hoạch; lồng ghép nội dung truyền thông về lợi ích của việc tư vấn, khám sức khoẻ trước hôn nhân; tác hại của tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong các nội dung, hoạt động tuyên truyền của các cấp, các ngành, các đoàn thể;  đẩy mạnh tư vấn cộng đồng, vận động nam, nữ thanh niên thực hiện tư vấn, khám sức khỏe trước khi kết hôn; phụ nữ mang thai thực hiện sàng lọc, chẩn đoán, điều trị một số bệnh tật trước sinh; bà mẹ mới sinh thực hiện sàng lọc, chẩn đoán, điều trị một số bệnh bẩm sinh; tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về cấm tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống đến các tầng lớp nhân dân, nhất là vùng đồng bào dân tộc thiếu số và vùng khó khăn. Phát triển mạng lưới dịch vụ, mở rộng khả năng tiếp cận của người dân với các dịch vụ có chất lượng về tư vấn, khám sức khỏe trước khi kết hôn; sàng lọc, chẩn đoán, điều trị một số bệnh tật trước sinh và sơ sinh; khuyến khích xã hội hóa đầu tư và phát triển mạng lưới sàng lọc trước sinh, sơ sinh tại các cơ sở y tế có dịch vụ chăm sóc sức khỏe sinh sản, kế hoạch hóa gia đình tuyến huyện;  cử cán bộ cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe sinh sản, kế hoạch hóa gia đình tham gia đào tạo về tiếp nhận, chuyển giao công nghệ, kỹ thuật thực hiện dịch vụ sàng lọc, chẩn đoán, điều trị trước sinh và sơ sinh; mở rộng các loại hình cung cấp dịch vụ của các cơ sở y tế trong và ngoài công lập phù hợp với từng nhóm đối tượng, từng địa bàn theo hướng bảo đảm mọi người dân tiếp cận, sử dụng các dịch vụ cơ bản tại xã và được tư vấn trước, trong 5 và sau khi sử dụng dịch vụ; triển khai mô hình cung cấp dịch vụ tại địa bàn có đối tượng khó tiếp cận; tại vùng sâu, vùng xa, vùng khó khăn; ứng dụng công nghệ thông tin trong cung cấp dịch vụ; cơ sở dữ liệu về các đối tượng của chương trình theo hướng dẫn của Bộ Y tế. Đẩy mạnh xã hội hóa dịch vụ tư vấn, khám sức khỏe trước khi kết hôn, dịch vụ tầm soát, chẩn đoán, điều trị một số bệnh tật trước sinh, sơ sinh; tạo điều kiện thuận lợi cho các tổ chức, cá nhân tham gia thực hiện chương trình; huy động toàn bộ mạng lưới y tế, dân số tham gia theo chức năng, nhiệm vụ được giao; ưu tiên đảm bảo hoạt động ở tuyến cơ sở. tiêu quốc gia, các chương trình và dự án khác; các nguồn kinh phí hợp pháp khác theo quy định.
                                                                                        Kiều Nhung